Itivuttaka

Dit is gezegd

De 4e verhandeling van de Khuddaka Nikaya, de Itivuttaka, bevat 112 sutta's die onderverdeeld zijn in 4 boeken (nipata's). Doordat de divisie in nipata's is ingedeeld i.p.v. in hoofdstukken, geeft dit aan dat de collectie is geclassificeerd in oplopende numerieke volgorde van categorieën van de Dhamma zoals in de nipata's van de Anguttara Nikaya.

Een aantal van de toespraken van de Itivuttaka worden ook aangetroffen in andere delen van de Pali Canon.

Inhoudsopgave

Het ontstaan van de Itivuttaka

Ekaka nipata — Het boek van de een

Duka nipata — Het boek van de twee

Tika nipata — Het boek van de drie

Catukka nipata — Het boek van de vier

Het ontstaan van de Itivuttaka

De commentaren vertellen ons dat wij de gehele collectie van toespraken van de Itivuttaka te danken hebben aan de vrouwelijke lekenvolgeling Khujjuttara. Zij was het dienstmeisje van koningin Samavati, die een van de koninginnen was van koning Udena van Kosambi. De Boeddha heeft verscheidene keren Kosambi bezocht en daar gepredikt. Omdat koningin Samavati het paleis niet kon verlaten om naar zijn toespraken te luisteren, ging Khujjuttara in haar plaats. Vanwege haar ontmoetingen met de Boeddha, verwierf zij de eerste graad van heiligheid (sotapanna). Ze onthield wat de Boeddha had gezegd en keerde terug naar het paleis waar ze de koningin en haar 500 (= veel) dames die daar wachtten, en onderwees hen in wat ze had gehoord. Ten tijde van de Boeddha werd alles oraal overgebracht, en daarom hadden de mensen in die tijd een uitzonderlijk geheugen ontwikkeld.

De Boeddha noemde Khujjuttara zijn meest vooraanstaande vrouwelijke lekenvolgeling voor wat betreft haar uitgebreide kennis en het onderwijzen van de Dhamma. Toen op een gegeven moment de binnenvertrekken van het paleis afbrandde, en koningin Samavati met haar gevolg daardoor de dood vonden, merkte de Boeddha (in Ud7-10) op dat al die vrouwen (dankzij de toespraken van Khujjuttara) minstens de eerste graad van heiligheid hadden verworven (zie ariya puggala).

De verzameling van deze uitspraken werd de Itivuttaka. De commentaren vermelden dat de nadrukkelijke uitspraken aan het begin en aan het einde van elk van de sutta's, door Khujjuttara zijn gedaan waarmee zij benadrukt dat het de woorden van de Boeddha waren en niet die van haar. Het betreft telkens drie delen:

Dit is gezegd door de Gezegende, gezegd door de arahat. Dit is zoals ik het heb gehoord.

(Vuttam hetam Bhagavata. Vuttamarahata'ti me sutam.)

Dit is de betekenis van wat de Gezegende zei. Dus met betrekking tot dit werd gezegd:

(Etamattham Bhagava avoca. Tatthetam iti vuccati:)

Na deze woorden volgt een verklaring van Khujjuttara van wat zij heeft gehoord, vaak in een ietwat andere bewoording, maar dusdanig dat het de betekenis exact weergeeft.

Ook dit was de betekenis van wat er door de Gezegende werd gezegd. Dit is exact wat ik heb gehoord.

(Ayam pi attho vutto Bhagavata. Iti me sutanti.)

Met deze woorden benadrukt zij de betekenis en ook dat deze betekenis precies overeenkomt met wat ze heeft gehoord.

Het woord iti (dit) (waarvan de eerste 'i' soms wordt weggelaten zoals in het eerste deel), samen met vuccati (gezegd) en Bhagavata (de Gezegende), vormen de bases waardoor deze collectie haar naam te danken heeft. 'Iti vuccati Bhagavata' (dit is gezegd door de Gezegende).

Ekaka nipata — Het boek van de een

(1-27)

Duka nipata — Het boek van de twee

(28-49)

Tika nipata — Het boek van de drie

(50-99)

Catukka nipata — Het boek van de vier

(100-112)