De huizenbouwer
Met deze twee schitterende verzen verklaarde de Boeddha zijn eigen verlichting. Tegen zonsopgang, toen hij het gehele mentale proces volledig doorzag, ontdekte hij de huizenbouwer die zo moeilijk te zien is; hierdoor bereikte hij volledige verlichting.
Hoewel de Boeddha een bijzonder mens was, was hij een mens zoals wij. Hij benadrukte vaak dat het potentieel om verlichting te verwerven in elk mens aanwezig is. Wij zijn allemaal in staat de huizenbouwer te ontmantelen.
153. Gedurende vele geboorten in samsara heb ik verwoed gezocht naar de bouwer van dit huis, maar niet gevonden. Het herhaaldelijk geboren worden, is vol met lijden.
anekajati samsaram sandhavissam anibbisam gahakarakam gavesanto dukkha jati punappunam
Deze reis door de cyclus van geboorte en dood (samsara), is door ontelbare geboorten gegaan. Ik heb gezocht naar de bouwer van dit huis, de bouwer van de wereld en het zelf, maar had die nooit gezien. Steeds weer worden geboren, is lijden.
154. O bouwer van dit huis, nu heb ik je gezien! Jij zult nooit meer een huis bouwen. Al jouw balken zijn vernietigd, al jouw dakspanten zijn afgebroken! De geest heeft het Ongeconditioneerde bereikt, het ophouden van de begeerte is bereikt!
gahakaraka dittho'si puna geham na kahasi sabba te phasuka bhagga gahakutam visankhitam visankharagatam cittam tanhanam khayam ajjhaga
O jij, bouwer van dit huis. Nu ben je gezien. Jij zult dit huis (en het idee van zelf) nooit meer bouwen. Al jouw ondersteuningen zijn vernield, de structuur is afgebroken. De geest heeft het einde van conditionering bereikt (omdat niets nog ondersteuning heeft), het ophouden van de begeerte (de drang om voort te bestaan) is bereikt.
Deze religieuze instructie werd door de Boeddha als een verheven uitspraak (udana) uitgesproken toen hij aan de voet van de Bodhi boom zat. Later sprak hij deze verzen tot Ananda om zijn vraag te beantwoorden.
Uitleg vertaling vers 153
punnappunam jati dukkha gahakarakam gavesanto anekajati samsaram anibbisam sandhavissam
punnappunam: keer op keer, herhaaldelijk; jati: geboorte; dukkha: lijden; gahakarakam: de huizenbouwer; gavesanto: zoeken; anekajati samsaram: vele geboorten in de cyclus van geboorte en dood (samsara); anibbisam: zonder gezien te hebben; sandhavissam: gereisd
Uitleg vertaling vers 154
gahakaraka dittho asi puna geham na kahasi te sabba phasuka bhagga gahakutam visankhitam cittam visangkharagatam tanhanam khayam ajjhaga
gahakaraka: bouwer van dit huis; dittho: ik heb je gezien; puna: nogmaals; geham: het huis; na kahasi: zal niet meer bouwen; te: jouw; sabba phasuka: alle ondersteuningen; bhagga: (zijn) vernield; gahakutam: de structuur van het huis; visankhitam: (is) afgebroken; cittam: de geest; visangkharagatam: heeft het einde van conditionering is bereikt (conditionering is gestopt); tanhanam khayam: het ophouden van de begeerte; ajjhaga: is bereikt
Commentaar
Tip Voor een nadere uitleg van de essentie van het commentaar en meer, raadpleeg de link(s). Vaak zijn er meer verwijzingen.
De Boeddha sprak deze twee verheven verzen (udana) van de Dhammapada uit (Dhp153-154) op de dag van zijn verlichting, juist tegen zonsopgang, hetgeen zijn transcendentale morele overwinning en zijn innerlijke spirituele ervaring helder weergeeft. Hij was gedwongen rond te dolen op deze lange reis (samsara) en als gevolg daarvan was hij onderhevig aan lijden (dukkha) omdat hij niet de architect van dit huis kon ontdekken en de ideeën van een zelf niet begreep.
tanhanam khayam ajjhaga: Letterlijk 'het ophouden van begeerte bereikt', hetgeen Nibbana is, het hoogste doel binnen het boeddhisme.
Extra aanbevelingen
| RegID | Dhp153-154 |
|---|---|
| Bijgewerkt | 26 december 2020 11:39:32 |
| Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
| Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
| Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
| Overig | Geen |