Dhammapada hoofdstuk 11 — Ouderdom

Jara vagga

Dhammapada 146-156

Als je brandt door de vlammen van hartstocht

146. Als je constant brandt, wat valt er dan nog te lachen, welke vreugde is er dan? Als je omhuld bent door de duisternis, waarom zou je dan niet een licht zoeken?

ko nu haso kimanando niccam pajjalite sati andhakarena onaddha padipam na gavessatha

Voor altijd brandend, wat is daar voor een plezier aan te beleven? Je zit gevangen in de duisternis, zou je het licht van wijsheid niet zoeken?

Wanneer je constant brandt door de vlammen van hartstocht, wat voor een plezier valt daar aan te beleven, wat valt er dan te lachen? Wanneer je omhuld bent door de duisternis van onwetendheid, waarom zoek je dan niet het licht van wijsheid om die duisternis te verdrijven?

Aanschouw de ware natuur van het lichaam

147. Zie dit mooie lichaam, een massa zweren, overeind gehouden door vele beenderen, door velen als iets volmaakts beschouwd, maar (het is) aangetast door ziekten. Want niets is stabiel, niets is blijvend.

passa cittakatam bimbam arukayam samussitam aturam bahusankappam yassa natthi dhuvam thiti

Zie dit verfraaide lichaam, waar vaak aan wordt gedacht. Maar in werkelijkheid is het vol zweren. Het is niet blijvend.

Dit lichaam blijft niet bestaan. In feite is het een lichaam vol met zweren. Het is verwikkeld in ziekten. Het wordt gestut door vele soorten beenderen. Het wordt door velen beschouwd als iets goeds, als iets volmaakts, er wordt vaak en door velen aan gedacht. Het is aanlokkelijk opgemaakt. Beschouw deze ware natuur van het lichaam.

Het leven eindigt in de dood

148. Dit lichaam is helemaal afgeleefd, het is een nest met ziekten. Deze massa viezigheid valt makkelijk uiteen, want het leven eindigt in de dood.

parijinnam idam rupam roganiddham pabhanguram bhijjati putisandeho maranantam hi jivitam

Dit kwetsbare lichaam is de ideale schuilplaats voor ziekten. Het leven eindigt noodzakelijkerwijs in de dood.

Deze vorm — dit lichaam — is volledig afgeleefd. Het is waarlijk een schuilplaats voor ziekten. Het valt makkelijk uiteen, het is zeer kwetsbaar. Uit de negen openingen stromen vaak viezigheden. Het valt uiteen. De dood maakt een einde aan dit lichaam.

De aanblik die zintuiglijkheid stopt

149. Deze grijs getinte beenderen, die als in de herfst uiteenvallen, die als lange witte kalebassen zijn; wie heeft daar, na deze gezien te hebben, nog verlangen naar?

yan'imani apatthani alapunéva sarade kapotakani atthini tani disvana ka rati

Hoe kan er nog vreugde zijn in zintuiglijkheid wanneer je verbleekte menselijke beenderen ziet die her en der verspreid liggen?

In het droge herfstachtige seizoen, kan iemand verspreid liggende beenderen en schedels zien. Deze droge, grijs getinte schedels, zijn als kalebassen die her en der verspreid liggen. Hoe kun je die dan nog begeren als je dit beschouwt?

Het lichaam is een stad van beenderen

150. Deze stad is opgebouwd uit beenderen, het is bepleisterd met vlees en bloed. Binnenin zijn verval en dood opgeslagen, (verkeerde) trots en eigendunk.

atthinam nagaram katam mamsalohitalepanam yattha jara ca maccu ca mano makkho ca ohito

Een citadel van botten, vlees en bloed; de thuisbasis van verval, dood, verkeerde trots en eigendunk.

Het lichaam is gemaakt van beenderen welke de structuur vormen. Deze kale structuur is bepleisterd en gevuld met vlees en bloed. Binnenin deze citadel zijn verval, dood, trots (het gevoel dat men meer is dan anderen) en eigendunk opgeslagen. Met eigendunk wordt hier ook een gebrek aan erkentelijkheid bedoeld.

De Leer van de Boeddha vergaat nooit

151. Zelfs mooie koninklijke rijtuigen verrotten. Evenzo vergaat het lichaam. Maar de ervaring van de edele persoon vergaat nooit. De buitengewoon gedisciplineerden verkondigen dit zonder twijfel aan de goede mensen.

jiranti ve rajaratha sucitta atho sariram'pi jaram upeti satañca dhammo na jaram upeti santo have sabbhi pavedayanti

Opgesierde koninklijke koetsen zijn gedoemd te vergaan. Zo is dat ook met ons lichaam. Maar de ware Dhamma blijft voortbestaan, die verandert niet.

Zulke mooie en aantrekkelijke objecten als koninklijke rijtuigen, vergaan. Ook het menselijk lichaam is aan verval onderhevig. Maar de ervaring van waarheid vergaat nooit. Degenen die kalm van geest zijn, ervaren deze waarheid.

Het lichaam groeit, maar de geest niet

152. Net zoals de ouderdom van een stier toeneemt, zo is het ook met de man van weinig kennis: zijn vlezigheid neemt toe, maar niet zijn wijsheid.

appassuta'yam puriso balivaddo'va jirati mamsani tassa vaddhanti pañña tassa na vaddhati

De onwijze man van weinig kennis komt zoals een stier tot ouderdom. Zijn vlees groeit, zijn wijsheid niet.

De persoon die de Leer weinig heeft gehoord, groeit lichamelijk, zoals een vetgemeste stier. Hoewel zijn lichaam groeit, neemt zijn wijsheid niet toe.

Het zien van de huizenbouwer

153. Gedurende vele geboorten in samsara heb ik verwoed gezocht naar de bouwer van dit huis, maar niet gevonden. Het herhaaldelijk geboren worden, is vol met lijden.

anekajati samsaram sandhavissam anibbisam gahakarakam gavesanto dukkha jati punappunam

Tijdens de lange cyclus van samsara zocht ik naar de huizenbouwer, maar nooit vond ik die. Steeds weer geboren worden is lijden.

Deze reis door de cyclus van geboorte en dood (samsara), is door ontelbare geboorten gegaan. Ik heb gezocht naar de bouwer van dit huis, de bouwer van de wereld en het zelf, maar had die nooit gezien. Steeds weer worden geboren, is lijden.

Het bouwmateriaal ligt aan diggelen

154. O bouwer van dit huis, nu heb ik je gezien! Jij zult nooit meer een huis bouwen. Al jouw balken zijn vernietigd, al jouw dakspanten zijn afgebroken! De geest heeft het Ongeconditioneerde bereikt, het ophouden van de begeerte is bereikt!

gahakaraka dittho'si puna geham na kahasi sabba te phasuka bhagga gahakutam visankhitam visankharagatam cittam tanhanam khayam ajjhaga

Huizenbouwer! Jij bent met de grond gelijk gemaakt! Jij zult niet meer bouwen. Mijn geest is voorbij begeerte gegaan.

O jij, bouwer van dit huis. Nu ben je gezien. Jij zult dit huis (en het idee van zelf) nooit meer bouwen. Al jouw ondersteuningen zijn vernield, de structuur is afgebroken. De geest heeft het einde van conditionering bereikt (omdat niets nog ondersteuning heeft), het ophouden van de begeerte (de drang om voort te bestaan) is bereikt.

Spijt op hoge leeftijd

155. Zij die niet een edel leven hebben geleid, zij die in hun jeugd geen weelde hebben vergaard, kwijnen weg als oude reigers langs een leeg gevist meer.

acaritva brahmacariyam aladdha yobbane dhanam jinnakoñc'ava jhayanti khinamacche'va pallale

De jeugd verspild, het spirituele leven niet geleefd. Nu als een oude reiger die langs een visloos meer wegkwijnt.

In hun jeugd hebben zij niet het hogere spirituele leven geleid (brahma cariya) en zij hebben geen weelde vergaard toen zij jong waren. Nu zijn ze oud en incapabel. Zij zijn vergelijkbaar met uitgemergelde, oude reigers die niet in staat zijn te vliegen en die wegkwijnen langs een meer zonder vis. Omdat het meer geen vis bevat, hebben deze reigers geen voedsel hetgeen hen zo uitgemergeld maakt. De vissen zijn verdwenen omdat anderen hen eruit gevist hebben. Omdat ze oud en vermoeid zijn, kunnen ze niet naar een ander meer vliegen. Ze kunnen alleen maar zuchten.

Heimwee naar glorie uit het verleden

156. Zij die niet een edel leven hebben geleid, zij die in hun jeugd geen weelde hebben vergaard, zij kwijnen weg als afgeschoten pijlen, en verlangen naar het verleden.

acaritva brahmacariyam aladdha yobbane dhanam senti capatikhin'ava puranani anutthunam

De jeugd verspild, het spirituele leven niet geleefd. Nu als een gebruikte oude pijl die in het bos wegrot.

In hun jeugd hebben zij niet het hogere spirituele leven geleid (brahma cariya) en zij hebben geen weelde vergaard toen zij jong waren. Zij zijn als met de boog afgeschoten pijlen (die niet meer gebruikt worden) en verlangen met spijt naar het verleden.

Document info
RegID Dhphfd11
Bijgewerkt 2 augustus 2020 23:38:47
Auteur Peter van Loosbroek — Ananda
Locatie www.sleuteltotinzicht.nl
Copyright Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm
Overig Geen