Wat is cortisol en wat doet het?

intermittent fasting

Cortisol is een stress hormoon. Stress kan mentaal zijn (bijvoorbeeld je zorgen maken, als er gevaar dreigt etc.) en/of fysiek (als je bijvoorbeeld zwaar lichamelijk werk verricht). Bij stress wordt cortisol afgegeven. Cortisol activeert insuline met alle nadelige gevolgen van dien.

Met cortisol op zich is, net zoals met insuline, niets mis mee. Deze hormonen hebben eenvoudigweg een doel, een functie. Het lichaam maakt het niet voor niets aan. Kort gezegd heeft cortisol het volgende als doel.

Bij mentale en/of fysieke stress wordt cortisol afgegeven. Hierdoor wordt insuline geactiveerd. In een stress situatie moeten namelijk reserves worden opgeslagen omdat er voor een dergelijke situatie extra energie nodig is. Hiervoor komt het hormoon insuline om de hoek kijken. Logisch, nietwaar? Het lichaam doet dus perfect haar werk. Het is dus de situatie, de toestand waarin we verkeren, dat er cortisol geactiveerd wordt. Hoe meer we voorkomen dat we in stress situaties geraken, hoe beter het is. Een paar voorbeelden:

Dreigende situatie

Wanneer er een dreigende situatie is, een situatie waarin mogelijk gevaar is, moet er extra energie beschikbaar zijn. Om te kunnen vluchten, om snel de juiste beslissingen te kunnen nemen (de hersenen functioneren beter met extra energie). Kortweg, om snel datgene te kunnen doen wat cruciaal en mogelijk nodig is.

Op de verkeerde manier sporten

Sporten is goed, maar niet op elke manier. Veel mensen denken vaak dat als je jezelf afpeigert, wanneer je lange tijd intensieve inspanning ondergaat, dat dat goed is. 'No pain, no gain', is vaak de gedachte. Maar het tegendeel is waar: het lichaam beschouwt dit als een gevaar en geeft cortisol af. En je weet ook dat cortisol het hormoon insuline activeert en wat er dan gebeurt… Je setpoint zal omhoog gaan waardoor je uiteindelijk aankomt 'omdat je zogenaamd zo je best doet'. Men is ook erg gefocust op het verbranden van veel calorieën. Wordt dat langere tijd volgehouden, dan zal dat op den duur dus een averechtse effect hebben omdat een tekort aan energie eenvoudigweg gevaar betekent. Wat in deze alinea staat geschreven geldt eveneens voor te lange tijd achtereen zware arbeid of welke fysieke zware langdurige inspanning dan ook.

Bewegen is een goed ding, maar doe het verstandig. Er zijn verschillende manieren. Een erg leerzame pagina is Bewegen, doe het op de juiste manier.

Mentale stress

Jezelf zorgen maken, in financiële problemen verkeren, onrustig zijn, je snel druk maken etc. etc. Al die toestanden vergen veel energie die opgeslokt wordt zodat die niet meer beschikbaar is voor geest en lichaam (nama rupa) om goed te kunnen functioneren.

Wanneer je onrustig bent, kun je allerlei zaken en toestanden niet goed overzien waardoor je in moeilijkheden kunt raken. De onrustige geest heeft de neiging zich snel zorgen over te maken. Het is daarom heel belangrijk om de kalmte te bewaren onder alle omstandigheden. Een kalme geest is heel gelukkig. Je kunt jezelf hierin trainen door de satipatthana training te volgen.