Meditatieve verdiepingen — Deel 2
In deze cursus leer je over de sferen en werelden die overeenkomen met de meditatieve verdiepingen, gelijkmoedigheid en de jhana-factoren.
Dit is een onderdeel van de Cursus boeddhisme van Sleutel tot Inzicht.
Voor alle lesstof binnen dit niveau kun je de volgende pagina's raadplegen:
- Jhana — De meditatieve verdiepingen
- Zie ook de beschrijving van juiste concentratie op Ariya Atthangika Magga — Het Edel Achtvoudige Pad.
- Sferen van het universum overeenkomstig de boeddhistische kosmologie
- Jhananga — Jhana-factoren die de vijf hindernissen opruimen
Ze staan voor de sferen, voor werelden.
Meer leren…
De jhana's bestaan niet buiten ons bewustzijn. De interne- en externe wereld staan niet los van elkaar. Denk daar eens goed over na...
In de fijnstoffelijke sfeer (rupavacara of rupa loka).
In de onstoffelijke sfeer (arupavacara of arupa loka).
0 jhana's.
Meer leren…
Je kunt je afvragen hoe het dan kan dat sommige mensen, die hier in de zintuiglijke sfeer (kama loka, manussa loka) leven, toch jhana's hebben bereikt. Dit is omdat alle mensen bewust zijn, maar allemaal op een verschillende manier. Het bewustzijn van mensen is van een verschillend niveau. Fysiek gezien leven we allemaal in dezelfde wereld, maar in mentaal opzicht allemaal in een andere wereld. Dat kan een heel andere wereld zijn. Bij de één bestaat een innerlijke slavernij (yoga) vanwege de banden van zintuiglijkheid (kama guna) terwijl de ander er gedeeltelijk of helemaal vrij van is. De helderheid van bewustzijn maakt het grote verschil. Deze sfeer, de wereld van de mensen, biedt de beste gelegenheid om te leren.
- Vreugdevolle interesse (piti).
- Kalmte (passaddhi).
- Gelijkmoedigheid (upekkha).
- Concentratie (samadhi = ekaggata).
Meer leren…
Hier zien we dus dat deze specifieke factoren van verlichting (bojjhanga) het bereiken van de jhana's bevorderen. Hier helpen natuurlijk ook de overige factoren van verlichting aan mee.
Het zijn de factoren die nodig zijn om de meditatieve verdiepingen te verwerven. Het zijn de tegenhangers van de vijf hindernissen.
Meer leren…
De jhana-factoren zijn:
- Aanvangende gedachten (vitakka).
- Aanhoudende gedachten (vicara).
- Vreugde (piti)
- Geluk (sukha)
- Geestelijke eenheid (ekaggata = samadhi).
Meer leren…
De jhana-factoren zijn tegenhangers van de vijf hindernissen omdat ze deze opruimen. Bestudeer de lesstof goed die is aangegeven bij Niveau 1. Daar is namelijk veel meer belangrijke informatie.
Op een gelijkmoedig gevoel (upekkha vedana), dus niet op de esthetische upekkha, de factor van verlichting.
Meer leren…
Zoals de eindnoot in de standaard canonieke tekst weergeeft betreft het hier een onvolkomenheid in de Abhidhamma. Het is belangrijk om te weten dat met die gelijkmoedigheid het gelijkmoedige gevoel bedoeld wordt, want anders zou je denken dat gelijkmoedigheid (de hoogste factor van verlichting) al in de 3e jhana aanwezig is, en dat is niet zo.
In de 4e jhana.
Meer leren…
Let op, strikt gesproken zijn er 8 jhana's. Dit betekent dat er nog zaken zijn die losgelaten moeten worden. Upekkha, de hoogste factor van verlichting zou dus nog een probleem kunnen opleveren. Hoe dit precies zit leren we in een volgende cursus.
Het zijn geconditioneerde (sankhata) fenomenen.