De eerwaarde Sariputta's oom
Offergaven leiden niet tot voordeel want het is gebaseerd op begeerte. Respect en eerbied voor een arahat daarentegen, komen voort uit een deugdzaam karakter.
106. Iemand kan maand na maand, honderd jaren lang duizend offers brengen, maar als iemand slechts één moment eerbied betuigt aan degene met een ingetoomde en gedisciplineerde geest, dan is zulk een eerbetoon veel beter dan een eeuw lang offers brengen.
mase mase sahassena yo yajetha satam samam ekam ca bhavitattanam muhuttam api pujaye sa yeva pujana seyyo yam ce vassasatam hutam
Iemand kan elke maand offers brengen, honderd jaren lang, maar de eerbied die getoond wordt aan een mentaal ontwikkeld persoon, al is het slechts een moment, is veel edeler dan de offergaven die honderd jaren lang verricht worden.
Terwijl de Boeddha in het Veluvana klooster verbleef, sprak de Boeddha dit vers, met verwijzing naar een brahmaan die van moederszijde de oom van de eerwaarde Sariputta was.
De eerwaarde Sariputta ging naar zijn oom en zei: "Brahmaan, verricht je ooit één enkel goed ding?" — "Dat doe ik, bhante", zei de brahmaan.
"Wat doe je dan?" — "Maand na maand geef ik aalmoezen ter waarde van duizend geldstukken."
"Aan wie geef je dat geld dan?" — "Aan de Nigantha's, bhante."
"En wat denk je daarvoor terug te krijgen?" — "Ik hoop daarbij de wereld van Brahma te verwerven[1]."
"Maar is dit dan wel de wijze waarop de wereld van Brahma verworven wordt?" — "Ja, bhante."
"Wie heeft je dat verteld?" — "Mijn leraren hebben dat verteld, bhante."
"Brahmaan, noch jijzelf noch jouw leraren kennen de weg naar de wereld van Brahma (Brahma loka). Alleen de Boeddha kent die weg daar naartoe. Kom met me mee, en ik zal hem vragen of hij je over de weg naar de Brahma wereld wil vertellen."
En zo nam de eerwaarde Sariputta zijn oom met zich mee naar de Boeddha en vertelde hem wat vooraf ging door te zeggen: "Bhante, deze brahmaan zegt dit en dat. Vertel hem alstublieft de weg naar de wereld van Brahma.
De Boeddha vroeg hem: "Brahmaan, ben je correct geïnformeerd?" — "Ja, bhante", antwoordde de brahmaan.
"Brahmaan, al zou je op deze manier honderd jaren lang offergaven geven, dan nog zou het van veel grotere verdiensten voor een gelovig iemand zijn, wanneer hij slechts één enkel moment mijn discipel (met vertrouwen in hem) aankijkt of wanneer hij hem slechts één lepel gekookte rijst zou geven."
Uitleg vertaling vers 107
yo mase mase sahassena satam samam yajetha bhavitattanam ekam ca muhuttam api pujaye ce vassasatam yam hutam sa pujana yeva seyyo
yo: als iemand; mase mase: maand na maand; sahassena: duizend offers brengt; satam samam: honderd jaar lang; yajetha: geschenken geeft; ekam bhavitattanam: (maar als iemand) een persoon met een ingetoomde en gedisciplineerde geest (hier wordt een arahat bedoeld); ca muhuttam api: zelfs voor een moment; pujaye: hulde betuigt; sa pujana yeva: alleen die aanbidding; seyyo: is edeler; ce vassasatam: (dan) honderd jaren aan een stuk; yam hutam: het aanbidden van het vuur
Commentaar
Tip Voor een nadere uitleg van de essentie van het commentaar en meer, raadpleeg de link(s). Vaak zijn er meer verwijzingen.
hutam: 'Verzoening'; 'offergave'.
Dit gebruik duidt in het algemeen op de offergave die gedaan wordt door niet-boeddhisten. Ten tijde van de Boeddha werd de vuur aanbidding omschreven als hutam. In de Vedische literatuur van het oude India, werd melk in het vuur gegooid ter verzoening met de Vuur God. Dit werd omschreven als hutam.
Eindnoten
[1] Mensen verrichten vaak offergave of voeren allerlei rituelen uit om als resultaat daarvan in een hogere sfeer te worden wedergeboren. Maar in welke sfeer iemand ook wordt geboren, daar is men nog steeds onderhevig aan ziekte, ouderdom en dood, en dus niet vrij van lijden (dukkha).
| RegID | Dhp106 |
|---|---|
| Bijgewerkt | 24 december 2023 10:13:51 |
| Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
| Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
| Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
| Overig | Geen |