Dhammapada hoofdstuk 8 — Duizenden

Sahassa vagga

Dhammapada 100-115

Eén kalmerend woord is veel beter

100. Uitdrukkingen kunnen samengesteld zijn uit duizend nietsbetekenende woorden, maar veel beter is één betekenisvol woord waardoor men kalmeert.

sahassamapi ce vaca anatthapadasamhita ekam atthapadam seyyo yam sutva upasammati

Eén betekenisvol woord dat tot kalmte leidt is veel beter dan duizend lege woorden.

Uitdrukkingen die gevuld zijn met duizenden nietsbetekenende woorden zijn waardeloos. Maar één enkel betekenisvol woord is veel waardevoller, want als iemand het hoort, wordt men rustig.

Eén kalmerend vers is veel beter

101. Gedichten kunnen samengesteld zijn uit duizend nietsbetekenende verzen, maar veel beter is één betekenisvol vers waardoor men kalmeert.

sahassamapi ce gatha anatthapadasamhita ekam gathapadam seyyo yam sutva upasammati

Eén betekenisvol vers dat tot kalmte leidt is veel beter dan duizend lege verzen.

Gedichten die gevuld zijn met duizenden nietsbetekenende verzen zijn waardeloos. Maar één enkel betekenisvol vers is veel waardevoller, want als iemand het hoort, wordt men rustig.

Een woord over Dhamma is veel edeler

102. Iemand kan honderd verzen opzeggen die samengesteld zijn uit nietsbetekenende woorden, maar veel beter is één betekenisvol Dhamma-woord waardoor men kalmeert.

yo ce gathasatham bhase anatthapadasamhita ekam dhammapadam seyyo yam sutva upasammati

Eén enkel Dhamma-woord dat naar kalmte leidt is veel beter dan honderd lege woorden.

Iemand kan honderd verzen reciteren die gevuld zijn met nietsbetekenende woorden. Maar als iemand één enkel betekenisvol vers reciteert waarin ware wijsheid schuilt, dan is dat veel waardevoller en edeler.

Zelfoverwinning is de grootste overwinning

103. Iemand kan duizend maal duizend mensen in de strijd overwinnen, maar degene die zichzelf overwint is de grootste overwinnaar op elk slagveld.

yo sahassam sahassena sangame manuse jine ekam ca jeyyam'attanam sa ve sangamajuttamo

De overwinning op jezelf overtreft de overwinning op duizend anderen in de strijd.

Iemand kan duizend mensen in duizend slagvelden overwinnen. Maar de persoon die slechts één persoon overwint, namelijk zichzelf, is de allergrootste overwinnaar. Dit, omdat het hier het overwinnen van iemands eigen onwetendheid betreft.

Er is niets opgewassen tegen de overwinning op jezelf

104. De overwinning op jezelf is groter dan de overwinning op anderen. Zulk iemand die zijn eigen zelf overwonnen heeft, is altijd beteugeld in gedrag.

atta have jitam seyyo ya ca'yam itara paja attadantassa posassa niccam saññatacarino

Overwin jezelf, niet iemand anders. Deze overwinning is verheven. Zo leid je altijd een gedisciplineerd leven.

Zelfoverwinning is groter dan de overwinning op anderen. De victorie van iemand die zichzelf overwint, kan niet in verslagenheid omkeren. Hij blijft altijd een zelfbeheerst persoon die altijd gedisciplineerd leeft.

De overwinning op jezelf kan niemand ongedaan maken

105. Noch een deva, noch een gandhabba, noch Mara samen met Brahma, kan de overwinning van zulk een persoon teniet doen.

n'eva devo na gandhabbo na Maro saha Brahmuna jitam apajitam kayira tatharupassa jantuno

Zulke overwinning van een mens kan zelfs niet door Mara of Brahma teniet gedaan worden.

Zulk een overwinning kan zelfs niet in verslagenheid worden omgekeerd, door een deva, een gandhabba, Mara of Brahma. Deze overwinning kan door geen enkel ander wezen ongedaan gemaakt worden.

De grootste offergave

106. Iemand kan maand na maand, honderd jaren lang duizend offers brengen, maar als iemand slechts één moment eerbied betuigt aan degene met een ingetoomde en gedisciplineerde geest, dan is zulk een eerbetoon veel beter dan een eeuw lang offers brengen.

mase mase sahassena yo yajetha satam samam ekam ca bhavitattanam muhuttam api pujaye sa yeva pujana seyyo yam ce vassasatam hutam

Zelfs een moment van eerbiedbetuiging aan een zelf ontwikkelde persoon overtreft honderd jaar lange aanbidding.

Iemand kan elke maand offers brengen, honderd jaren lang, maar de eerbied die getoond wordt aan een mentaal ontwikkeld persoon, al is het slechts een moment, is veel edeler dan de offergaven die honderd jaren lang verricht worden.

Zelfs een enkel moment een Arahat vereren is zegenrijk

107. Iemand kan honderd jaren lang het vuur in het woud aanbidden, maar als iemand slechts één moment eerbied betuigt aan degene met een ingetoomde en gedisciplineerde geest, dan is zulk een eerbetoon veel beter dan een eeuw lang het vuur aanbidden.

yo ce vassasatam jantu aggim paricare vane ekam ca bhavitattanam muhuttam api pujaye sa yeva pujana seyyo yam ce vassasatam hutam

Zelfs een moment van eerbiedbetuiging aan een Arahat overtreft honderd jaar lange aanbidding van het vuur.

Iemand kan honderd jaren lang het vuur-aanbidding ritueel uitvoeren, maar de eerbied die getoond wordt aan een mentaal ontwikkeld persoon, al is het slechts een moment, is veel edeler dan de vuuraanbiddingen die honderd jaren lang verricht worden.

Eerbied betuigen aan de persoon die recht door zee is, is veel edeler

108. In deze wereld kan iemand verdiensten nastreven door kleine of grote offergaven te brengen, of door zelfs een heel jaar lang offergaven te brengen. Maar dat alles is nog geen vierde deel van wanneer men eerbied betuigt aan een persoon die recht door zee is, hetgeen veel edeler is.

yam kin ci yittham va hutam va loke samvaccharam yajetha puññapekho sabbam'pi tam na catubhagameti abhivadana ujjugatesu seyyo

Activiteiten van aanbidding en gebeden, zelfs een heel jaar lang, zijn nog geen vierde deel waard in tegenstelling tot een enkele huldebetuiging aan een edel persoon.

Een individu die in deze wereld op zoek is naar verdiensten, kan tijdens religieuze activiteiten aalmoezen en offergaven geven of gebeden opzeggen. Of die persoon kan zich een jaar lang toewijden aan uitvoerige offeranden. Maar de verdiensten van al die activiteiten bij elkaar genomen, is zelfs geen vierde deel van de verdiensten die men ontvangt door het tonen van eerbied aan hem die recht door zee is, die zonder omwegen is — de Arahat.

Eerbied betuigen aan de Eerwaarden brengt vier voordelen

109. Voor iemand met een respectvol karakter, die altijd de Eerwaarden vereert, daarvan nemen de volgende kwaliteiten toe: de lengte van het leven, schoonheid, geluk en kracht.

abhivadanasilissa niccam vaddhapacayino cattaro dhamma vaddhanti ayu vanno sukham balam

Respectvol gedrag ten opzichte van Eerwaarden strekt tot een lang leven, schoonheid, geluk en kracht.

Als mensen een manier van leven leiden waarin men constant diegene eert en respecteert die ontwikkeld zijn en tot volledige wasdom zijn gekomen, dan gaat de kwaliteit van hun leven er op vier manieren op vooruit. Hun levensspanne verruimt. Hun uiterlijk wordt helderder. Goede gezondheid en hun geluk vermeerderen. Hun kracht en weerstandsvermogen nemen toe.

Een deugdzaam en meditatief leven is veel beter

110. Iemand kan honderd jaren leven in dwaasheid en ongeordendheid van geest, maar één enkele levensdag van iemand die deugdzaam en meditatief is, is veel beter.

yo ca vassasatam jive dussilo asamahito eka'ham jivitam seyyo silavantassa jhayino

Een zondig en losbandig leven van zelfs honderd jaar, weeg niet op tegen het leven van één levensdag in deugdzaamheid en wijsheid.

Eén enkele levensdag die als een deugdzaam en meditatief mens is geleefd, is veel beter dan het leven van honderd jaren van een mens die verstoken is van deugdzaamheid en meditatie.

Een leven in wijsheid is veel beter

111. Iemand kan honderd jaren leven in dwaasheid en ongeordendheid van geest, maar één enkele levensdag van iemand die wijs en meditatief is, is veel beter.

yo ca vassasatam jive duppañño asamahito eka'ham jivitam seyyo paññavantassa jhayino

Eén enkele levensdag van een wijs, meditatief mens, is veel beter dan de honderd jaren van het leven van een immorele dwaas.

Eén enkele levensdag van een wijs mens die gewaar is van realiteit, is veel beter dan het leven van honderd jaren van een mens die verstoken is van wijsheid en inzicht.

De persoon die spirituele initiatieven toont is waardig

112. Iemand kan honderd jaren leven in luiheid en zwakke inspanning, maar één enkele levensdag van iemand die inspanning ontwikkelt, is veel beter.

yo ca vassasatam jive kusito hinaviriyo ekaham jivitam seyyo viriyama rabhato dalham

Eén enkele levensdag van een wijs, energiek mens, is veel beter dan de honderd jaren van het leven van een lui iemand die geen initiatieven toont.

Eén enkele levensdag van een wijs mens die in staat is (spirituele) inspanning te cultiveren, is veel beter dan het leven van honderd jaren van een mens die lui is en geen initiatief toont.

Wie de realiteit kent is perfect

113. Ofschoon iemand honderd jaren kan leven en niet het ontstaan en verdwijnen (van dingen) ziet, dan is één levensdag veel beter als men het ontstaan en verdwijnen wel ziet.

yo ca vassasatam jive apassam udayabbayam eka'ham jivitam seyyo passato udayabbayam

Het leven van één enkele levensdag waarin het ontstaan en het verdwijnen van dingen wordt gezien, is meer waard dan een leven van honderd jaar, zonder dat te zien.

De ervaring van één enkele levensdag in het leven van iemand die het ontstaan en verdwijnen van dingen waarneemt, is edeler en verhevener dan een leven van honderd jaren van iemand die het ontstaan en verdwijnen van dingen niet waarneemt.

Degene die het Doodloze ziet is edel

114. Iemand kan honderd jaren leven en het Doodloze niet zien, maar één enkele levensdag van iemand die het Doodloze wel ziet, is veel beter.

yo ca vassasatam jive apassam amatam padam eka'ham jivitam seyyo passato amatam padam

Eén enkele levensdag waarin het Doodloze gezien wordt, is veel beter dan het leven van honderd jaren waarin dat niet gezien wordt.

Eén enkele levensdag van een mens die het doodloze ziet, is veel beter dan het leven van honderd jaren van een mens die die staat niet ziet.

Het leven van hen die de Dhamma kennen is veel beter

115. Iemand kan honderd jaren leven en de Verheven Dhamma niet zien, maar één enkele levensdag van iemand die de Verheven Dhamma wel ziet, is veel beter.

yo ca vassasatam jive appasam dhammamuttamam eka'ham jivitam seyyo passato dhammamuttamam

Eén enkele levensdag waarin de Dhamma wordt gezien, is veel beter dan het leven van honderd jaren waarin die niet wordt gezien.

Eén enkele levensdag van een wijs mens die de Edele Leer ziet, is veel beter dan het leven van honderd jaren van een mens die de Verheven Leer niet ziet.

Document info
RegID Dhphfd08
Bijgewerkt 10 januari 2023 11:28:38
Auteur Peter van Loosbroek — Ananda
Locatie www.sleuteltotinzicht.nl
Copyright Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm
Overig Geen