Wees altijd als een passieve toeschouwer
De meest belangrijke aspecten aan de hand van een enkelvoudige instructie van de Boeddha.
Inhoudsopgave
Inleiding
In zijn instructies omtrent de ontwikkeling van inzicht, geeft de Boeddha bij de verscheidene onderwerpen steeds heel duidelijk aan, dat je slechts hoort te weten wat er is en verder niets. Dit is steeds waar het om draait. Bijvoorbeeld:
"Hierin (idha), monniken, weet een monnik, wanneer hij een aangenaam gevoel ervaart: 'Dit is een aangenaam gevoel'; wanneer hij een onaangenaam gevoel ervaart, weet hij: 'Dit is een onaangenaam gevoel' (…)."
D22 — Maha Satipatthana Sutta — De grote toespraak over de vier fundamenten van indachtigheid
Deze eenvoudige instructie heeft een diepe en veelomvattende betekenis. Die veelomvattendheid zal ik hier in een korte en eenvoudige bewoording uitleggen. Dit maakt het mogelijk om de kern van bovenstaande woorden van de Boeddha diep in je hart en in de meest belangrijke aspecten te begrijpen. Schenk diepe aandacht zodat je het nooit meer zult vergeten.
De passiviteit van de kikker
Wees altijd een passieve toeschouwer zoals deze kikker. Hij is stil, observeert slechts en doet verder niets.
Deze kikker zit onbeweeglijk waardoor het wateroppervlak helder wordt weerspiegeld. Bij de minst geringste beweging komt het water in beroering en raakt de weerspiegeling verstoord. De kikker is passief. Hij doet niets, behalve dat hij uiterst waakzaam is.
Misschien is deze kikker op rooftocht uit, naar insecten. Dit zou een reden voor hem kunnen zijn waarom hij zo stil zit. Want als hij zich beweegt, beweegt het water waardoor hij zichzelf verraad en hij zijn doel mist. Nu zijn wij natuurlijk niet op rooftocht uit, maar als we mentaal bewegen, als we onszelf door allerlei dingen laten beïnvloeden (asava), op sleeptouw laten nemen, door wat dan ook laten verstoren (iñjita), zullen we net zoals de kikker (wanneer hij zich beweegt) het doel missen.
Wees in mentaal opzicht daarom altijd zoals de kikker. Zowel in je meditatie als in de sleur van het dagelijks leven. Wees onder alle omstandigheden een passieve toeschouwer: een toeschouwer zonder verwachtingen, zonder verlangens, zonder aannames (sarambhapi), zonder bij-dingen, zonder vooropgezette ideeën (asankharika citta), zonder toename (papañca), zonder enige vorm van vastgrijpen (upadana).
Een passieve toeschouwer zijn, betekent niet dat je 'doods' bent alsof er geen belangrijk werk gedaan wordt. Door passief te zijn, is de geest kalm (passaddhi), zijn er geen mentale activiteiten, dus ook geen verstoringen (iñjita). Tegelijkertijd is er sprake van een echt en zuiver beschouwen oftewel aandacht schenken (avajjana). Op die manier kan alles wat er zich voordoet direct gekend (vijañana), erkend (abhiññeyya) en helder begrepen (sampajañña) worden. Dit is waar het allemaal om draait.
Elke perfecte actie van een passieve toeschouwer is een actie waarin geen enkele verbondenheid is met het idee van 'ik' (attanuditthimuhacca). Zo kan aandacht — zonder de tussenkomst van 'ik' — het echte werk doen dat vereist is. Hier krijgt zelfvertrouwen (saddha) vaste grond onder de voeten. En Mara, de grote misleider, krijgt hier geen enkele ruimte, geen schijn van kans.
Als we kunnen 'sterven' aan het idee van 'ik', dan zal er louter aandacht (avajjana) zijn zonder dat iets anders erbij gemaakt wordt (papañca). Want het 'ik', dit 'persoonlijk bewustzijn', dit vasthouden aan 'het geloof in persoonlijkheid' (sakkaya ditthi) is wat de wereld maakt, wat lijden (dukkha) creëert. Het omvat allerlei 'factoren van persoonlijkheid' (sakkaya dhamma). Als dit 'sterft', als dit verdwijnt, dan zullen verstoringen (iñjita) en verdraaiingen (vipallasa) langzaamaan afnemen zodat je de dingen kunt zien zoals ze werkelijk zijn (yathabhuta).
Dit zijn de meest belangrijke aspecten aan de hand van een enkelvoudige instructie van de Boeddha. Dit is de weg naar het onverstoorbare (aneñja) die in de wereld zelden gezien en begrepen wordt.
Een stabiele Sangha oprichten
Uit respect voor de Boeddha en zijn Dhamma is deze website door de auteur met grote zorgvuldigheid ontwikkeld. Wie STI kent zal beamen dat de website ongekend bijzonder is. Vanwege dit feit is het van groot belang dat de missie van de Boeddha met deze website als basis, tot ver in de toekomst zal blijven bestaan. Hiervoor zijn door de auteur de volgende doelen gesteld:
Eerste doel: dat ook na het overlijden van de auteur de website in de lucht kan blijven.
Tweede doel: dat er een stichting wordt opgericht. De stichting vormt de officiële rechtspersoon. In boeddhistisch perspectief is de stichting de boeddhistische gemeenschap, de Sangha. Iedereen met goede intenties kan zich bij de Sangha aanmelden. Zonder enige verplichting.
Derde doel: dat er uiteindelijk een locatie komt wat de thuisbasis zal zijn voor de Sangha.
Deze doelen samen geven het voortbestaan van de Dhamma — de missie van de Boeddha — meer zekerheid. Hiervoor hebben we mensen nodig op allerlei gebieden, maar vooral mensen met een warm hart. Je hoeft helemaal niet bij een Sangha aangesloten te zijn om een echte, edele leerling te zijn, maar het maakt ons als Sangha sterk. Ook vinden de leden van de Sangha onderling steun aan elkaar en zullen er leraren zijn die voor hen klaar zullen staan. Als jij hier onderdeel van wilt uitmaken — zonder enige verplichting — dan ben je van harte welkom!
Op de pagina Zal Sleutel tot Inzicht blijven voortbestaan? is uitgelegd wat ook jij kunt doen om mee te helpen de missie van de Boeddha voort te zetten.
Extra aanbevelingen
Deze pagina is onderdeel van de groep pagina Wat is het onverstoorbare?
| RegID | ot7it5ocwwBRvTF |
|---|---|
| Bijgewerkt | 23 november 2024 09:03:50 |
| Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
| Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
| Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
| Overig | Geen |