Mara de misleider

Mara

Waar geen indachtigheid is, daar krijgt Mara ruimte.

Inhoudsopgave

Algemeen

De vijfvoudige Mara

Het leger van Mara

De gelijkenis van de kudde herten

Het gebied van Mara

De dochters van Mara

Extra aanbevelingen

mara

'De verzoeker'; 'de misleider'; 'de kwade'.

Algemeen

'De doder'; 'brenger van de dood' of Namuci. Letterlijk: 'de niet-bevrijder', d.w.z. de tegenstelling van bevrijding (vimutti), de verwant of vriend van de onoplettenden. Ook Antaka, 'beëindiger van alles', d.w.z. de dood. In de boeddhistische literatuur wordt Mara de Kwade (of de 'Donkere') (Maro Papima) gepersonifieerd als 'hartstocht', 'verzoeking', 'verzoeker' of 'kwaad'.

Door zowel de wereld waarin wij leven als door onze eigen mentale wereld, worden wij voortdurend verzocht en misleid. De kans om een verkeerde visie op te pakken en daardoor af te buigen naar het verkeerde, is constant aanwezig. Alle gebeurtenissen in het leven, inclusief diverse mentale associaties, lenen zich daarvoor.

Wanneer we niet aandachtig zijn, gaat het de verkeerde kant op. Dan ontstaan er verdraaiingen (vipallasa). Dit is omdat we in onoplettendheid (pamada) ons onbewust vastgrijpen aan diverse gebeurtenissen en dingen waardoor we niet vrij kunnen zijn. Zo worden we door 'Mara' voortdurend verzocht en misleid. Dit kan worden gezien als een natuurlijk proces waarin we wel waakzaam moeten zijn willen we de goede kant op gaan oftewel: als we vrij van lijden (dukkha) willen zijn.

Mara zet z'n leger in om de Boeddha te verzoeken.
Mara zet z'n leger in om de Boeddha te verzoeken.

In boeddhistische meditatie is het begrijpen van hoe de geest werkt erg belangrijk. Hiervoor is het nodig om een aantal mentale aspecten goed te begrijpen. Daarom is het belangrijk het begrip Mara te begrijpen. Dan zullen we in waakzaamheid in staat zijn Mara te zien en te begrijpen wat dat inhoudt, hetgeen essentieel is in de ontwikkeling van inzicht. Wanneer we dan verzocht worden, weet je: 'Ik ken jou Mara'.

Als we heel helder van geest zijn, wanneer er sprake is van helder objectief gewaarzijn (vijañana), zullen we alles op elk moment begrijpen, wat er ook is of gebeurt. Dan zijn er geen bezoedelingen meer en heeft Mara de Kwade geen schijn van kans. Dan 'liggen zijn legers verslagen langs de weg'.

Mara is altijd aanwezig. Zelfs bij een verlicht mens (een arahat) blijft Mara verzoekingen doen. Daarom zei de Boeddha: "Waar geen indachtigheid is, daar krijgt Mara ruimte." Wees altijd waakzaam!

De vijfvoudige Mara

Vanaf de tijd van de verlichting van de Boeddha tot aan zijn sterven (Parinibbana) verscheen Mara op verscheidene aangelegenheden, zich voorwendend in goddelijke, menselijke of zelfs in dierlijke vormen. In de boeddhistische literatuur spreekt men over 'de vijfvoudige Mara' (pañca mara):

  1. Mara van de vijf groepen (khandha mara). Zie khandha.
  2. Mara van de karmische formaties (kamma mara). Zie kamma formaties.
  3. Mara als de dood (maccu mara). Zie marana.
  4. Mara van de bezoedelingen (kilesa mara). Zie kilesa (en andere lijsten van bezoedelingen).
  5. Mara als een hemelwezen (devaputta mara). Zie deva.

Het leger van Mara

Juist voordat de Boeddha de verheven verlichting verwierf, kwam Mara met zijn legers (vahini) aanzetten om hem te verleiden de moed op te geven, maar de Meester was vastbesloten. Nadat hij Mara gezegd had dat hij geloof/zelfvertrouwen (saddha), zelfcontrole (tapo), en energie (viriya), en wijsheid (pañña) had en vastbesloten (adhimokkha) was, doorzag hij het leger van De Boze en somde zijn leger op.

Het is mooi om te zien dat de Boeddha in zijn opsomming van Mara's leger, soms net wat andere woorden gebruikt dan op andere plaatsen in de sutta's. Zo is bijvoorbeeld eigendunk (mana) een van de latente neigingen (anusaya), een bezoedeling van de geest. Eigendunk of arrogantie komt erg overeen met zichzelf verheffen en anderen kleineren (attukkamsanaparavambhana). Deze laatste noemt hij in zijn opsomming een van Mara's leger. Zo heeft de Boeddha op meerdere manieren en met verschillende woorden de Dhamma uitgelegd.

Zie Snp3-02 — Padhana Sutta — Het streven.

De gelijkenis van de kudde herten

In de mooie rubriek De gelijkenis van de kudde herten in M019 — Dvedhavitakka Sutta — De twee soorten gedachten, drukt de Boeddha de betekenis uit van Mara die het goede pad sluit en het verkeerde pad opent, en dat hijzelf het verkeerde pad sluit en het goede pad opent.

Het gebied van Mara

In de rubriek Het gebied van Mara geeft de Boeddha in M106 — Aneñjasappaya Sutta — De weg naar het onverstoorbare het jachtgebied aan waar Mara opereert.

De dochters van Mara

De symbolische aanduiding voor de dochters van Mara zijn: Tanha, Arati en Raga.

Extra aanbevelingen

Zie ook de groep Bezoedelingen van de sectie Inzicht meditatie.

Document info
RegID cxdtpJWbiLPyX6y
Bijgewerkt 6 november 2023 17:36:06
Auteur Peter van LoosbroekAnanda
Locatie www.sleuteltotinzicht.nl
Copyright Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm
Overig Geen