Dhammapada hoofdstuk 4 — Bloemen

Een expert in het maken van bloemkransen, selecteert, plukt en rangschikt bloemen om er kransen van te maken. Wie zal op dezelfde wijze de ware natuur van het leven doordringend onderzoeken? Wie zal de ware aard van het leven in deze wereld begrijpen, tezamen met de sferen van de lagere werelden en die van de hemelse wezens? Wie zal de goed verkondigde Leer met diep doordringend begrip begrijpen op de manier zoals iemand, die een expert is in het maken van bloemkransen, op een bedreven manier bloemen plukt en rangschikt?

In het vorige vers werd de vraag gesteld wie de goed verkondigde Leer zal begrijpen. Het huidige vers levert het antwoord: de student, de leerling, de zoeker, de aspirant, de persoon die gedisciplineerd is. Hij zal de Leer begrijpen zoals de bloemenkransmaker die bloemen herkent en rangschikt. Het is de leerling, de zoeker, de student die de wereld van Yama, de wereld van hemelse wezens, en de aarde begrijpt.

Dit lichaam van ons is als schuim, als een luchtbel. Het valt snel uiteen. De natuur van het leven is als een luchtspiegeling, een illusie. Daarom dient iemand deze onwerkelijkheden op te geven. Om dat te bereiken moet iemand de bloemenpijlen van Mara, waarmee hij mannen en vrouwen verleidt, vernietigen. Het is noodzakelijk dat de waarheidzoeker voorbij Mara's gebied gaat, naar regionen die niet door hem zijn gezien. Mara kent alleen het gebied van de dood. De ware zoeker gaat voorbij dat gebied, naar het onsterfelijke (Nibbana) — een domein dat Mara nooit heeft gezien.

Die mannen en vrouwen die gefascineerd zijn door wereldse dingen, kiezen voor zintuiglijke plezieren, zoals een bloemenkransmaker in een bloementuin de bloemen naar zijn keus plukt. Maar, gestaag en in stilte, overweldigd de dood hen zoals een vloedgolf in de nacht een slapend dorp wegvaagt.

Zij die wereldse plezieren najagen zijn als bloemenkransmakers die her en der bloemen plukken overeenkomstig hun voorkeuren. Zij die toegeeflijk zijn aan zintuiglijke plezieren zullen nooit tevreden zijn. Zij zoeken steeds naar meer. Als gevolg van hun eindeloze jacht op zintuiglijke plezieren, komen zij onder de betovering van Antaka oftewel 'de beëindiger van alles', d.w.z. de dood.

De bij haalt honing van bloemen zonder de kleur of de geur te beschadigen, en help daarbij de boom om veel vruchten te dragen. Op dezelfde manier gaat de zwijgende heilige door het dorp om aalmoezenvoedsel te verzamelen zonder iemand schade toe te brengen door van elk huis een beetje aan te nemen. Zo helpt hij mensen om veel verdiensten en geluk te verwerven.

Zoek niet naar fouten bij anderen. Maak je niet druk om wat anderen wel of niet gedaan hebben. Het is beter om te onderzoeken wat je zelf gedaan hebt of nagelaten hebt. Stop met het verkeerde doen, doe het goede.

Een bloem kan heel aantrekkelijk zijn en heel mooi. Hij kan een heel mooie kleur hebben. Maar als de bloem niet geurt, is de bloem waardeloos. Zo kan iemand wijze woorden spreken, maar als hij ze niet in praktijk brengt, zijn zulke woorden vruchteloos.

Een bloem kan heel aantrekkelijk zijn, betoverend mooi en hij kan bovendien een heerlijke geur verspreiden. Zo is ook de persoon die goed gesproken woorden spreekt en datgene in praktijk brengt wat hij predikt. Zijn woorden zijn doeltreffend en het zijn zulke woorden die geprezen worden.

De handige bloemenkransmaker gebruikt een grote variëteit aan bloemen. Hieruit creëert hij verscheidene bloemenkransen in gevarieerde rangschikking. Op dezelfde manier moeten zij die geboren zijn in deze wereld, uit hun levens, goede, heilzame, verdienstelijke daden van grote variëteit creëren.

De wereld kent veel heerlijk geurende bloemen en andere objecten. Maar de geur van deze dingen gaat alleen met de wind mee. Geen van deze, hoe sterk hun geur ook is, verspreiden hun geur tegen de wind in. Maar in tegenoverstelling daarvan, verspreid de heerlijke geur van een in spiritueel opzicht goed ontwikkelde persoon, zich in alle richtingen. Dit wordt op een universele manier ervaren, d.w.z. dat ware deugdzaamheid voor elk mens hetzelfde is.

Sandelhout, lavendel, lotus en de jasmijn scheiden geuren af. Van al deze variëteiten van geuren is de heerlijke geur van deugdzaamheid de meest verheven geur. Dit is omdat de geur van deugdzaamheid altijd voordelig is.

De geur van lavendel en sandelhout is vrij gering. Waarom? Dat is omdat die beperkt is tot deze wereld. Zulk een geur kan zich alleen over de aarde verspreiden. In dit opzicht is het een vrij geringe geur. Maar de heerlijke geur van deugdzaamheid daarentegen, is verheven, omdat die geur zich niet alleen over de aarde verspreidt; het stijgt zelfs op tot tussen de deva's in de hoogste hemels.

Van de edelen, die perfect zijn in gedrag, zij die constant alert zijn, die innerlijk volledig gewaar zijn van ervaring, hun pad kan Mara niet kennen. Mara kent alleen het spoor van de luie dood. Maar van hen die het onsterfelijke hebben bereikt, kan hij het spoor niet vinden.

Hoewel men een hoop afval langs de weg kan aantreffen, kan op dezelfde hoop afval een heerlijk geurende lotus groeien.

Op dezelfde manier schittert de leerling van de Boeddha door zijn wijsheid boven de hoop afval uit; de hoop afval die uit verscheidene soorten dwaze mensen is samengesteld.