Dhammapada hoofdstuk 17 — Boosheid
Kodha vagga
Dhammapada 221-234
221. Geef boosheid en eigendunk volledig op. Bevrijd je van alle banden. Waar geen gehechtheid is aan geest en lichaam is, daar is geen lijden.
kodham jahe vippajaheyya manam saññojanam sabbamatikkameyya tam namarupasmim asajjamanam akiñcanam nanupatanti dukkha
Verlaat boosheid. Geef eigendunk volledig op. Bevrijd je van alle banden (saññojana). Die persoon die niet gehecht is aan geest en lichaam (nama rupa) en dus vrij is van alle dingen, zal geen lijden meer ondervinden.
222. Hij die opkomende boosheid beheerst zoals een in het wilde weg voortbewegend rijtuig onder controle gehouden wordt, zo iemand noem ik een echte wagenmenner. De andere soort houdt slechts de teugels vast.
yo ve uppatitam kodham ratham bhantam va dharaye tam'aham sarathim brumi rasmiggaho itaro jano
De persoon die in staat is plotseling opgekomen woede te beteugelen, is als een ervaren wagenmenner die een hevig voortbewegend rijtuig onder controle heeft. Die persoon definieer ik als echte wagenmenner. Het andere type wagenmenner is iemand die slechts de teugels vasthoudt.
223. Met vriendelijkheid wordt een boos persoon overwonnen, met goedheid wordt een slecht persoon overwonnen, met vrijgevigheid wordt de gierige overwonnen, met waarheid de leugenaar.
akkodhena jine kodham asadhum sadhuna jine jine kadariyam danena saccena alikavadinam
Boosheid overwin je met de afwezigheid van boosheid, d.w.z. met vriendelijkheid. Slechte personen overwin je met goedheid. De gierigaard overwin je met vrijgevigheid en de leugenaar met waarheid.
224. Spreek de waarheid, wordt niet boos, door slechts een beetje te geven wanneer daar om gevraagd wordt. Vanwege deze drie factoren bereik je de deva's.
saccam bhane na kujjheyya dajjappasmim'pi yacito etehi tihi thanehi gacche devana santike
Spreek de waarheid. Wordt niet boos. Wanneer daar naar gevraagd wordt, geef dan, al is het een beetje. Door deze drie factoren ben je verzekerd om onder de deva's geboren te worden.
225. Zulke geweldloze wijzen, die het lichaam beheersen, komen tot de Onsterfelijke Staat, waar zij, eenmaal daar aangekomen, vrij zijn van lijden.
ahimsaka munayo niccam kayena samvuta te yanti accutam thanam yattha gantva na socare
Zulke geweldloze wijzen, altijd beheerst in het lichaam, bereiken de plaats van het onsterfelijke, waar zij niet meer lijden.
226. Bij hen die altijd oplettend zijn en dag en nacht trainen met de bedoeling Nibbana te verwerkelijken, verwelken de bezoedelingen.
sada jagaramananam ahorattanusikkhinam Nibbanam adhimuttanam attham gacchanti asava
Bij hen die aanhoudend wakker, alert, indachtig en waakzaam zijn — zij die zichzelf disciplineren en dag en nacht studeren met de bedoeling Nibbana te verwerkelijken — raken de bezoedelingen uitgeblust.
227. Er is een oud gezegde, Atula, dat niet alleen vandaag de dag verteld wordt: — "Zij die zwijgen worden berispt, zij die veel spreken worden ook berispt, en berispt worden zij die matig spreken." — Er is niemand in de wereld die niet berispt wordt.
poranametam atula netam ajjatanam'iva nindanti tunhimasinam nindanti bahubhaninam mitabhaninam'pi nindanti natthi loke anindito
Atula! Dit is ook al in de oudheid gezegd — het is niet alleen van vandaag de dag. Men berispt de persoon die zwijgt. Men heeft opmerkingen over de persoon die te veel spreekt. Men weet zelfs wel fouten te vinden in een persoon die goed gedoseerd en matig spreekt. In deze wereld bestaat er geen mens die onberispt blijft.
228. Er was nooit, en er zal nooit zijn, noch is er heden een persoon in de wereld, die enkel berispt wordt of iemand die enkel geprezen wordt.
na cahu naca bhavissati na cetarahi vijjati ekantam nindito poso ekantam va pasamsito
Er is nog nooit een persoon geweest die geheel, totaal en enkel berispt werd. Ook is er nog nooit een persoon geweest die geheel, totaal en enkel geprezen werd. Er zullen nooit zulke personen zijn. Zelfs vandaag de dag zijn zulke personen niet te vinden.
229. Maar zij die intelligent zijn prijzen iemand die vlekkeloos in het gedrag is, — de wijze, die in wijsheid en deugd goed gevestigd is, — na hem dag in dag uit gade te hebben geslagen.
yañ'ce viññu pasamsanti anuvicca suve suve acchiddavuttim medhavim pañña silasamahitam
Maar zij die de wijzen prijzen, na een dagelijks onderzoek te hebben ingesteld, zijn mensen wiens gedrag onberispelijk is. Het zijn mensen die intelligent zijn, begiftigd met inzicht en discipline.
230. Maar wie kan hem berispen, hij die zo zuiver is als een goudstuk uit de rivier de Jambu? Zelfs de deva's prijzen hem, ook wordt hij geprezen door Brahma.
nekkham jambonadass'eva ko tam ninditum arahati deva pi tam pasamsanti Brahmuna'pi pasamsito
Een persoon die zich op die manier onderscheid is voorbij alle blaam en gebreken — zoals een munt van puur goud. Niemand kan enig gebrek in zo'n persoon vinden. Hemelwezens prijzen hem.
231. Bewaak jezelf ten opzichten van lichamelijke emoties. Wees goed beheerst in het lichaam. Na lichamelijk wangedrag opgegeven te hebben, behoort iemand zich te oefenen in het goede lichamelijke gedrag.
kayappakopam rakkheyya kayena samvuto siya kayaduccaritam hitva kayena sucaritam care
Bewaak de lichamelijke uitdrukking van emoties. Wees beheerst in lichamelijk gedrag. Geef lichamelijk wangedrag op. Beoefen heilzaam lichamelijk gedrag.
232. Bewaak jezelf ten opzichten van verbale emoties. Wees goed beheerst in het spreken. Na verbaal wangedrag opgegeven te hebben, behoort iemand zich te oefenen in het goede verbale gedrag.
vacipakopam rakkheyya vacaya samvuto siya vaciduccaritam hitva vacaya sucaritam care
Bewaak de verbale uitdrukking van emoties. Wees beheerst in verbaal gedrag. Geef verbaal wangedrag op. Beoefen heilzaam verbaal gedrag.
233. Bewaak jezelf ten opzichten van mentale emoties. Wees goed beheerst in de geest. Na mentaal wangedrag opgegeven te hebben, behoort iemand zich te oefenen in het goede mentale gedrag.
manopakopam rakkheyya manasa samvuto siya manoduccaritam hitva manasa sucaritam care
Bewaak de mentale uitdrukking van emoties. Wees beheerst in mentaal gedrag. Geef mentaal wangedrag op. Beoefen heilzaam mentaal gedrag.
234. De wijzen zijn beheerst in het lichaam, beheerst in de spraak en ook beheerst in de geest. De wijzen zijn volledig beheerst.
kayena samvuta dhira atho vacaya samvuta manasa samvuta dhira te ve suparisamvuta
De wijzen zijn beheerst in het lichaam. Zij zijn ook beheerst in het spreken. Ook zijn zij goed gedisciplineerd in de geest. Zij, die de drie poorten beveiligen, namelijk het lichaam, de spraak en de geest, zijn volledig beheerst.
| RegID | Dhphfd17 |
|---|---|
| Bijgewerkt | 2 augustus 2020 23:36:18 |
| Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
| Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
| Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
| Overig | Geen |