De Leer van de Boeddha

Dhamma

dhamma

'Dhamma' heeft meerdere betekenissen. Letterlijk: 'drager'. De conditie of natuur van een ding (eigenschap/kenmerk); een verschijnsel, een fenomeen (fysiek of mentaal); mentaal fenomeen, mentale staat, mentale inhoud; een norm; voorwaarde; natuurwet; doctrine (de Leer van de Boeddha); gerechtigdheid; rechtvaardigheid; rechtschapenheid; kwaliteit; ervaring; mentaal object (zie ayatana B.). Voor al deze betekenissen wordt het woord dhamma in de teksten gevonden.

De Dhamma als de bevrijdende wet, die ontdekt en verkondigd is door de Boeddha, wordt opgesomd in de vier Edele Waarheden (zie S56-011; sacca). Dhamma vormt een van de Drie Juwelen (ti ratana), en een van de tien bespiegelingen (zie anussati).

Als mentaal object (dhammayatana, zie ayatana B.), kan dhamma alles zijn m.b.t. het verleden, heden of de toekomst, lichamelijk of mentaal, geconditioneerd of niet (overeenkomstig A.4 in Sankhara — Algemene info over mentale formaties), echt of denkbeeldig.