De enige weg
Ekayana
De enige weg voor de beëindiging van lijden.
'De enige weg'. Het is een combinatie van eka + yana.
"Dit is de enige weg (ekayana), monniken, voor de zuivering van wezens, voor het overwinnen van verdriet en weeklagen, voor de vernietiging van lijden en smart, om het juiste pad[1] te bereiken, voor de verwezenlijking van Nibbana, namelijk, de vier fundamenten van indachtigheid (satipatthana)."
D22 — Maha Satipatthana Sutta — De grote toespraak over de vier fundamenten van indachtigheid
MA verklaart ekayana magga als een enkelvoudig pad, het is niet een tweeledig of een verdeeld pad; als een weg die door iemand zelf afgelegd moet worden, zonder een metgezel; als een weg die naar één doel leidt, Nibbana. Dit impliceert ook dat wij onafhankelijk (anissito) van anderen of van enige zaken zijn.
Hoewel er noch een canonieke, noch een gecommentarieerde basis is voor dit inzicht, mag worden aangenomen dat satipatthana het directe pad oftewel de enige weg (ekayana magga) wordt genoemd om het daardoor te onderscheiden van het zich aanwenden tot meditatieve verworvenheid welke voortgang vindt door de jhana's óf door de brahma vihara's. Terwijl de laatstgenoemde naar Nibbana kan leiden, doen zij (de brahma vihara's) dat niet noodzakelijkerwijs maar kunnen echter ook naar zijsporen leiden. Daarentegen leidt satipatthana onveranderlijk naar het uiteindelijke doel.
Waarom is dit de enige weg?
De verklaringen van MA hierboven, zijn correct. Echter, een niet minder interessante vraag is, waarom dit de enige weg is. Het antwoord is dat deze gehele satipatthana training, toename (papañca) doet afnemen. Alleen zo kan Nibbana worden verwerkelijkt. Op Mentale stabiliteit is zonder toename is dit concreet uitgelegd.
In D22 verzekert de Boeddha het succes van de beoefening van de satipatthana training.
Verder is het belangrijk te beseffen dat velen proberen de wereld te veranderen en zich bezigen met de problemen in de wereld. Dit heet 'het verstrikt raken in de wereld'. Juist door de focus te richten op de externe wereld, wordt de essentiële kern waar problemen aanvangen — de interne wereld — over het hoofd gezien. Wanneer de aandacht naar buiten gericht is, kan dit worden gezien als een misleiding van Mara. Dan wint hij in ruimte omdat dan de aandacht is afgeleid van het gebied waar het echte werk hoort plaats te vinden.
Boeddhisme is niet extravert, maar introvert. Een maatschappij bestaat uit individuen. Een goede en vredige maatschappij ontstaat alleen als individuen aan zichzelf werken. Niet door zich op de wereld te richten. De instructies van de Boeddha in z'n algemene onderwijs en in het bijzonder in de satipatthana training, zijn allemaal gebaseerd op zelfoverwinning.
Mensen zijn net vuurtorens.
Net zoals een vuurtoren,
zijn mensen erg naar buiten gericht,
en zien alleen de fouten van anderen.
Wat er in 'de toren' zelf gebeurt,
daar begrijpen ze niets van.
Peter van Loosbroek — Ananda, auteur van sleuteltotinzicht.nl.
Uit de Dhammapada:
103. Iemand kan duizend maal duizend mensen in de strijd overwinnen, maar degene die zichzelf overwint is de grootste overwinnaar op elk slagveld.
yo sahassam sahassena sangame manuse jine ekam ca jeyyam'attanam sa ve sangamajuttamo

Eindnoten
[1] Voor het 'juiste pad' zie ariya puggala.
RegID | 7BO1CM7uEFTlEoX |
---|---|
Bijgewerkt | 4 maart 2025 12:28:27 |
Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
Overig | Geen |