In het heden leven

Inhoudsopgave

Steeds een nieuwe kans

Een radicale verandering

Extra aanbevelingen

Steeds een nieuwe kans

Wanneer we innerlijke vrijheid (vimutti) willen realiseren, dienen we te begrijpen in welke richting die vrijheid ligt. Zolang we doorgaan te vergaren en onszelf te belasten, zijn we gebonden door de banden (yoga) van slavernij. Dan beseffen we niet echt wat slavernij is en al helemaal niet dat er ook vrijheid bestaat. Maar als we ophouden te vergaren en onszelf te belasten, ontstaat er vanzelf meer ruimte en liefde in ons. In ruimte is er gelegenheid te bewegen, te veranderen, en met liefde worden we liever, aardiger voor onszelf, zorgen we beter voor onszelf. Dan gaan we beter beseffen dat we slaven van onszelf zijn en kunnen we de eerste tekenen van vrijheid ervaren. De ware revolutionaire geest wil geen slavernij, komt in opstand tegen onvrijheid.

Zo is het leven in het heden de opening van de verlossing van innerlijke slavernij en de verwerkelijking van innerlijke vrijheid. Telkens wanneer je echt in het heden leeft, is dat een moment waarop je leven een nieuwe, positieve kans krijgt. De kunst is om van die gelegenheden gebruik te maken en geen enkele gelegenheid voorbij te laten gaan.

De ware beoefening van boeddhistische meditatie is om op elk moment steeds opnieuw in het leven te staan, vrij van het verleden en vrij van de toekomst. Om dit te kunnen is het belangrijk de vergaardrang op te geven. Het betreft niet alleen het vergaren van nutteloze informatie, maar ook het vasthouden van gedachtenprocessen, mentale associaties zoals gevoelens, zorgen, onrust, herinneringen, je belasten met het verleden en het heden, het voortdurend bezigen met dingen die van geen enkel voordeel zijn, nutteloze en zelfs onheilzame (akusala) zaken. Dit zijn de dingen die de geest van veel mensen erg belasten (upadhi).

Zo maken alle mensen weleens een fout en veel mensen hebben zelfs heel verkeerde dingen gedaan. Dan kunnen we daardoor erg in beslag worden genomen en onszelf er zorgen (kukkucca) over maken, maar daar schiet je helemaal niets mee op. Het heeft geen enkele toegevoegde waarde afgezien van het feit dat het belastend is. Er onverschillig onder blijven is een verkeerde houding, een gebrek aan kennis van de ware betekenis ervan. Daarom is het zien en het onderkennen van misslagen belangrijk. Het zien en begrijpen van een fout lost het probleem op. Meer hoef je niet te doen. Een probleem wordt nooit opgelost door je schuldig te voelen over iets wat er in het verleden is gebeurd. Dan doe je iets wat je juist niet zou moeten doen, want het zal dan een hindernis (nivarana) voor je vormen op je pad van mentale ontwikkeling. Er zijn mensen die zichzelf al een schuldgevoel aanpraten als ze een scheet of een boer hebben gelaten. Dergelijke pietlulligheden vallen niet binnen de morele sfeer, maar je er zorgen over maken of een ander daarvoor een schuldgevoel aanpraten, wel. Het is gewoon het wind element (vayo dhatu) dat zich manifesteert in een neerwaartse of opwaartse richting. Erger is het echt niet. Je kunt het wel 'erger' maken.

Een radicale verandering

Wees altijd aardig en lief voor jezelf en gun jezelf altijd nieuwe kansen. Zelfs de moordenaar Angulimala bereikte, mede door de vakbekwaamheid van de Boeddha, het hoogste doel, arahatschap. Lees de verhalen van Angulimala eens op de pagina Tijdgenoten van de Boeddha. Angulimala is het sprekende voorbeeld van hoe de geest een radicale verandering kan ondergaan. Omdat alles verandert (viparinama) kan de meest vervelende toestand waarin iemand verkeert ten positieve veranderen. Als je begrijpt dat alles opkomt (uppada) en ook weer vergaat (vaya) en dus verandert hetgeen essentieel is in inzicht meditatie, zul je niet vasthouden aan het oude, maar jezelf de ruimte geven mee te veranderen.

De geest vergaart vele dingen (dhamma's) en gebruikt deze fenomenen om aan het moment van het nu te ontsnappen. Oefen jezelf daarom om in het heden te leven, want dan ben je niet afgeleid door de ballast van de geest en zal er een echt zien ontstaan. Het zal in het begin niet meevallen, maar op den duur zal dat steeds beter lukken omdat door het leven in het heden vanzelf en op natuurlijke wijze de ballast wordt afgeworpen. De belaste geest moet dan wel veranderen in een lichte en heldere geest die kan zien en begrijpen, of hij wil of niet.

De Boeddha zei eens: "Het enige dat niet verandert, is dat alles verandert." Mooi hè!? Alleen de mensen die deze Prachtige Mens (acchariya manussa) en zijn Leer niet kennen, noemen dit een negatieve Leer.

Extra aanbevelingen