Edel Achtvoudige Pad — Deel 2

1. Gedachten van het verzaken van zelfzucht (nekkhamma sankappa).
2. Gedachten van welwillendheid, goodwill, liefdevolle vriendelijkheid (avyapada sankappa).
3. Gedachten van geweldloosheid, harmonie, mededogen, afwezigheid van wreedheid (avihimsa sankappa).

Nummer 2 en 3 zijn in meer woorden weergegeven om de definitie te verduidelijken.

1. Gedachten van zintuiglijkheid (kama sankappa).
2. Gedachten van kwade wil (vyapada sankappa).
3. Gedachten van gewelddadigheid, kwelzucht (vihimsa sankappa).

Om de juiste intenties (bedoelingen) te ontwikkelen.

Meer leren…

Als 2e factor van het Pad wordt vaak abusievelijk juiste intenties genoemd i.p.v. juiste gedachten. Sankappa betekent 'gedachten' en niet 'intentie'. Het gaat dus wel om de ontwikkeling van goede intenties, maar dit begint bij het cultiveren van juiste gedachten.

Zintuiglijkheid leidt tot gevaar.

Meer leren…

Zintuiglijkheid leidt tot gevaar (adinava) omdat het mensen aan de wereld bind. Zie ook kama guna.

Zintuiglijkheid oftewel zelfzucht leidt tot boosheid, kwaadwilligheid, haat. Dit leidt weer tot gewelddadigheid. En gewelddadigheid leidt tot een lage wereld, een ongelukkige staat van de geest. Het is de weg naar beneden.

Het leidt tot onbegrip, want als je boos bent kun je niet goed nadenken. Dan zijn er meer onwijze overwegingen (ayoniso manasikara) dan wijze overwegingen (yoniso manasikara).

Verkeerde gedachten leiden tot het nadeel van jezelf en tot het nadeel van anderen.

Goede gedachten impliceren veiligheid.

Meer leren…

Goede gedachten leiden tot veiligheid (khemam), ze leiden weg van gevaar (adinava). Het leidt tot mentale kalmte (passaddhi), tot geluk (sukha) tot innerlijke vrede (santi), tot Nibbana. Daarom is het een van de koersen van handeling (kamma patha).

Nee. Dat is onmogelijk.

Meer leren…

Daarom is vriendelijkheid (metta) en mededogen (karuna) de ruggengraat van het boeddhisme.

Zintuiglijkheid ontstaat vanwege verlangens die heel persoonlijk zijn. Dit leidt tot een persoonlijke visie hetgeen een vernauwde geest (sankhitta citta) is.

Meer leren…

Middels zintuiglijkheid (kama) klampen mensen zich vast aan diverse mentale objecten, dus ook aan meningen, opvattingen (ditthi). Zintuiglijkheid is de weg van 'ik', de weg van persoonlijke voorkeuren, van persoonlijke verlangens. Hierdoor ga je de dingen eerder zien zoals je ze wilt zien, niet zoals ze werkelijk zijn. Zintuiglijkheid is dus een ernstige blokkade voor de ontwikkeling van inzicht. Daarom is het verzaken van zelfzucht zo belangrijk. Want het is inzicht dat de bevrijdende factor is.

Tevredenheid, verdraagzaamheid en tolerantie.

Meer leren…

De verzaking van zelfzucht bevordert niet alleen de ontwikkeling van inzicht, maar zorgt ook voor een veiligere maatschappij. Vanwege hebzucht is er veel gevaar, ontstaan er vele soorten problemen.

Iemand die rustig is, die kalm (passaddhi) is, is verdraagzaam (khanti) onder alle omstandigheden. Die is tolerant en 'kan meer hebben' want die vergaart niet waardoor hij 'niet overloopt'. Die is niet prikkelbaar, niet opvliegend. Brengt andere mensen en zichzelf niet in gevaar. Die verblijft (viharati) in een gelukkige staat van de geest.

Dit zorgt ook voor een verdraagzamere maatschappij. Dat mensen aan zichzelf willen werken is de voorwaarde voor een betere maatschappij. Een maatschappij bestaat uit mensen. Als het merendeel van die mensen niet innerlijk vredig is, kan er ook geen vredige maatschappij zijn.

Een liefdevolle geest is niet opstandig en gesloten. Die kan openstaan voor alles wat zijn pad kruist. Een liefdevolle geest kan begrijpen.

Begoocheling (moha) wordt verwijderd door juist begrip (samma ditthi).

Hebzucht (lobha) en haat (dosa) worden verwijderd door juiste gedachten (samma sankappa).

Meer leren…

De eerste twee factoren van het Pad, juist begrip en juiste gedachten, vullen elkaar aan en beide factoren ondersteunen de overige factoren van het Pad.

Ga naar de beschrijving van Juiste gedachten op Ariya Atthangika Magga — Het Edel Achtvoudige Pad.