De op beide manieren bevrijdde

Ubhato bhaga vimutta

ubhato bhaga vimutta

'De op beide manieren bevrijdde'.

'De op beide manieren bevrijdde', is een van de zevenvoudige groepering van edele personen. Zie Ariya puggala — Edele personen B.

Hij is op 2 manieren bevrijd, namelijk: op de manier van de verwerving van alle 8 de jhana's zowel als op de manier van het bovenwereldse pad (lokuttara) dat gebaseerd is op inzicht (vipassana). In M070 wordt gezegd:

"Wat, monniken, is 'de op beide manieren bevrijdde'? Als iemand in zijn eigen persoon de 8 bevrijdingen (d.w.z. de jhana's) heeft verworven en door zijn wijsheid zijn de bezoedelingen (asava's) in hem tot uitblussing gekomen, dan wordt deze persoon 'de op beide manieren bevrijdde' genoemd." Vergelijk D15.

In de meest brede zin, is iemand een 'op beide manieren bevrijdde' als iemand één van de jhana's verworven heeft en één van de bovenwereldse paden. Vergelijk A09-044.

De eerste bevrijding wordt ook 'bevrijding van de geest' genoemd (ceto vimutti); de laatste 'bevrijding door wijsheid' (pañña vimutti). Echter, de eerste bevrijding is louter tijdelijk, omdat het een bevrijding is door uitschakeling of opschorting (vikkhambhana vimutti = vikkhambhana pahana: zie pahana).