Pingiya's vraag

Pingiya manavapuccha

Toen sprak de brahmaan Pingiya:

1120. "Ik ben oud en afgetakeld. Mijn lichaam is zwak en mijn huid is bleek. Ik kan nauwelijks nog zien en ik hoor met de grootste moeite. Laat me niet sterven terwijl ik nog steeds in verwarring ben, maar onderwijs mij de Dhamma zodat ik zal weten, hoe ik geboorte (jati) en ouderdom (jara) achter mij kan laten."

1121. "Kijk," antwoordde de Boeddha, "hoeveel mensen gemarteld worden door pijn. Kijk hoe onachtzaam zij zijn, en hoe groot het lijden vanwege hun lichaam. Als je zo niet door wilt gaan en niet steeds maar wilt worden^[1] (bhava tanha), Pingiya, dan moet je afstand doen van het lichaam."

1122. "In alle tien richtingen," zei Pingiya, "boven, beneden, en in elke hoek van het kompas, is er geen enkel ding dat u niet gehoord, gezien, kent of begrepen hebt. Leer mij de Dhamma zodat ik zal weten, hoe ik geboorte en ouderdom achter me kan laten."

1123. "Kun je zien" antwoordde de Boeddha, "hoe mensen zich door begeerte (tanha) vernauwen? Zie je hoe zij gekweld worden en door ouderdom versleten zijn? Als je zo niet door wilt gaan en niet steeds maar wilt worden (bhava), Pingiya, dan moet je de begeerte opgeven^[2]."

Eindnoten

^[1] Met 'worden' verwijst de Boeddha hier naar de begeerte om in een van de drie werelden geboren te worden, namelijk in de zintuiglijke wereld (kama loka), in de fijnstoffelijke (rupa loka) wereld, of in de onstoffelijke wereld of sfeer (arupa loka). Zolang in een van die werelden geboorte plaatsvindt, is er geboorte en ouderdom. Met het lichaam waarvan afstand gedaan moet worden, duidt de Boeddha hier expliciet op de interne fysieke wereld.

^[2] Pingiya heeft de Boeddha kennelijk niet begrepen en daarom stelt hij de vraag nogmaals. De Boeddha maakt hem erop attent dat begeerte de geest vernauwt, en hij zegt ook: "Zie je hoe zij gekweld worden en versleten zijn door ouderdom?" Vervolgens wijst hij de brahmaan er nogmaals op dat zolang de begeerte om te worden niet is opgegeven, hij onderhevig zal zijn aan ouderdom en dood. Rupa staat voor 'vorm' of het fysieke zowel intern als extern. Of er nu begeerte naar het lichaam is of begeerte naar een van de drie werelden, maakt niet uit. Probeer dit niet als twee afzonderlijke aspecten te zien maar als een onderling samenhangend geheel. Daarom wordt er gezegd dat de begeerte moet worden opgegeven.