Jataka

Jataka, of 'Geboorteverhalen' is een collectie van 547 verhalen (in Birma (nu Myanmar) wordt verwezen naar 550 geboorteverhalen) die de vorige levens beschrijven van de Boeddha Gotama toen hij nog een Bodhisatta was. De Jataka is een uitgebreid werk van verzen (gatha's) die de 547 verhalen bevatten zoals die door de Boeddha zijn verteld. De verhandeling is onderverdeeld in hoofdgroepen (nipata's) overeenstemmend het aantal verzen omtrent elk verhaal: de enkelvoudige vers-verhalen zijn geclassificeerd als Eka Nipata, de tweevoudige vers-verhalen als Duka Nipata etc. Het is het commentaar op de verzen dat het geboorteverhaal compleet maakt. In deze geboorteverhalen zijn de morele principes en oefeningen samengevat die de Bodhisatta in acht nam om zichzelf te ontwikkelen en te perfectioneren om het Boeddhaschap te kunnen verwerven.

Elk verhaal opent met een inleiding, de 'paccuppannavatthu' oftewel 'het verhaal over het heden', dat verwijst naar de toen aanwezige omstandigheden in het leven van de Boeddha welke hem de aanstoot gaven het geboorteverhaal te vertellen en aldus enige gebeurtenissen te openbaren, in de lange reeks van zijn vorige bestaanstoestanden als een Bodhisatta.

Aan het eind is er altijd een beknopte samenvatting waar de Boeddha de verschillende 'acteurs' in het verhaal identificeert in hun geboorte ten tijde van zijn toespraak. Elk verhaal is tevens geïllustreerd door één of meer gatha's, uitgesproken door de Boeddha toen hij nog een Bodhisatta was en zo zijn rol speelt in het verslag. Maar soms worden de verzen door de Boeddha uitgesproken; dan worden ze abhisambuddha gatha genoemd.